Wat is gele koorts?
Gele koorts in een tropische ziekte die voorkomt in (grote delen van) Afrika en Zuid-Amerika. Het wordt veroorzaakt door een virus.
In welke landen komt gele koorts voor?
Bekijk hier alle landen waar gele koorts voorkomt:
Hoe raak je besmet met gele koorts?
Een tropische mug (niet de tijgermug) draagt het gele koorts virus over van mens op mens of dier op mens. De mug die het virus bij zich kan dragen komt voor in Afrika, Zuid-Amerika, Azië, delen van Europa (Madeira en Noordoost Turkije) en Australië.
Welke klachten kan je krijgen van gele koorts?
Meestal krijg je geen klachten als je deze infectie oploopt. Ongeveer 20% van de mensen die besmet raken, worden 2-9 dagen na de muggenbeet ook daadwerkelijk ziek. De klachten lopen uiteen van milde griep tot hoge koorts met bloedingen. Iets meer dan 1 van de 10 besmette personen overlijdt aan de gevolgen van gele koorts. Er bestaat geen behandeling tegen deze ziekte, het is alleen mogelijk om de klachten te behandelen.
Symptomen gele koorts
Bij een besmetting krijgt slechts 1 op de 5 mensen last van symptomen. De ernst van deze symptomen loopt zeer sterk uiteen. Sommige mensen krijgen te maken met lichte griepachtige verschijnselen, terwijl zeer hoge koorts en bloedingen ook voorkomen.
Van patiënten met gele koorts sterft ongeveer 10% aan de ziekte. Hoewel dit voornamelijk in Afrika gebeurt door een gebrek aan vaccinaties, sterven zo nu en dan ook toeristen aan de ziekte.
Er bestaat geen medicijn dat genezing van gele koorts mogelijk maakt. Het lichaam moet de ziekte zelf opruimen en behandeling is gericht op het verlichten van symptomen.
Hoe kan je gele koorts voorkomen?
De enige manier om te voorkomen dat je gele koorts krijgt, is door je in te enten tegen het gele koorts virus als je reist naar een land waar het virus voor komt. Voor sommige landen is vaccinatie tegen gele koorts verplicht als je via een land reist waar gele koorts voor komt. Dit is omdat de ziekte nog niet in het land aanwezig is, maar de mug die het virus kan overdragen wel in het land aanwezig is.
Aanvullend is het raadzaam je overdag en ‘s nachts te beschermen tegen muggen (ook om andere tropische ziekten te voorkomen). Je kunt je beschermen door bedekkende kleding te dragen (lange mouwen, broeken en sokken met schoenen) en de onbedekte huid in te smeren met een middel dat DEET bevat.
…en als een gele koorts vaccinatie verplicht is?
Als je reist via een gele koorts land, of als een vaccinatie verplicht is in het land waar je naartoe reist, dan is het belangrijk om je minimaal 10 dagen voor aankomst in het betreffende land te laten inenten. Je krijgt dan een gele koorts stempel in een internationaal vaccinatiebewijs (gele boekje). Voldoe je niet aan deze eis, dan heb je kans dat je niet toegelaten wordt tot het land.
In zeldzame gevallen is het niet mogelijk om je in te enten tegen gele koorts (bijvoorbeeld door je leeftijd, of omdat je een bepaalde ziekte hebt). In zo’n geval is het mogelijk een officiële verklaring te laten tekenen dat een vaccinatie ‘medische gecontra-indiceerd is’, deze verklaring kan dan overhandigd worden in plaats van de het vaccinatiebewijs als een land gele koorts vaccinatie verplicht stelt.
Hoe lang werkt de gele koorts vaccinatie?
In principe beschermt de vaccinatie levenslang.
Wat zijn bijwerkingen van de gele koorts vaccinatie?
Zeer vaak: hoofdpijn, lokale reacties (pijn, zwelling, roodheid, blauwe plek)
Vaak: koorts (4-14 dagen na vaccinatie)
Zeer zeldzaam: Anafylactische reactie, YEL-AVD of YEL-AND
Bronnen:
- Website RIVM https://www.rivm.nl/gele-koorts
- LCI richtlijn https://lci.rivm.nl/richtlijnen/gele-koorts
- LCR protocol Gele koorts
Geschreven door:
