Hoe werken vaccinaties
Vaccins versterken je immuunsysteem doordat ze je lichaam activeren om antistoffen aan te maken tegen de ziekteverwekker waarvoor het vaccin is bedoeld. De meeste vaccins bieden een langdurige bescherming tegen bacterien en virussen. Het vaccin bevat deeltjes van de ziekteverwekker (virus of bacterie) die je lichaam zal kunnen herkennen als indringer en in reactie daarop een afweerreactie maakt, maar het vaccin zal je niet ziek maken. Je lichaam produceert antistoffen en daarnaast bouw je immuungeheugen op zodat je lichaam het virus of de bacterie kan herkennen wanneer je deze in het echt tegen komt. Vaccins bestaan meestal uit geinactiveerd virus. Het virus is dan veranderd waardoor het inactief is geworden en je er niet meer ziek van kan worden. Ook zijn vaccins die levend, maar verzwakt virus bevatten. Het virus is dan zodanig verzwakt dat het je niet meer ziek kan maken. Deze vaccins wekken een zeer goede immuunreactie op en bieden over het algemeen levenslange bescherming. Helaas zijn deze levend verzwakte vaccins niet voor iedereen geschikt. Ook zijn er vaccins die gebruik maken van toxines van bacterien.
Tegen welke reisziekten kun je jezelf vaccineren?
Wij kunnen voor de volgende reisziekten vaccinaties toedienen:
- Hepatitis A
- Hepatitis B
- Difterie
- Gele koorts
- Meningitis
- Japanse encefalitis
- Buiktyfus
- Rabiës
- Mazelen
- FSME / Tekenencefalitis
- HPV
- Pneumokokken
- Waterpokken
- Hib
Wil je weten welke vaccinaties je nodig hebt? Kijk op onze bestemmingen pagina voor een overzicht van alle benodigde vaccinaties per land
Wat kosten reisvaccinaties?
Kijk voor de kosten van reisvaccinaties op onze tarieven pagina.
Waarom moeten reizigers zich laten vaccineren ?
Het reizen naar verre bestemmingen wint aan populariteit. Reizen naar niet-westerse gebieden gaat soms gepaard met gezondheidsrisico’s. Het is daarom belangrijk om je goed te laten adviseren en zo nodig te laten vaccineren voorafgaand aan je reis.
Voor bepaalde bestemmingen zijn vaccinaties verplicht. Het doel van vaccinaties, oftewel inentingen, is het versterken van je afweersysteem middels de opbouw van lichaamseigen antistoffen die bescherming bieden tegen infecties wanneer je in aanraking komt met het virus of de bacterie waartegen je bent ingeënt. Er zijn meerdere soorten reisvaccinaties.
Sommige vaccins bieden langdurige bescherming, soms pas na 2 à 3 doses. Andere vaccins moeten na een aantal jaren (gemiddeld 3-10 jaar) herhaald worden.
Hoe lang van te voren moet je vaccineren?
In onderstaand schema staat toegelicht hoeveel tijd je van tevoren moet uittrekken om goed gevaccineerd op reis te gaan. Echter ligt het antwoord op deze vraag in de praktijk vaak wat genuanceerder. Kom je er kort voor vertrek achter dat je vaccinaties nodig hebt? Meestal kan dit nog prima. Sterker nog in bijna alle gevallen is het beter om ’te laat’ te vaccineren dan helemaal niet vanwege de gezondheidsrisico’s die je anders loopt op reis. Neem voor vragen hieromtrent gerust contact op met onze klantenservice of boek een consult op een van onze spreekuren.
Vaccinaties en aanbevolen tijd
Vaccinatie | Hoe lang van tevoren? |
---|---|
DTP | Tot op dag van vertrek (mits basisimmunisatie is voltooid) |
DKTP | |
Hepatitis A | Bij voorkeur 2 weken van tevoren tot op de dag van vertrek |
Buiktyfus | Bij voorkeur 2 weken van tevoren tot op de dag van vertrek |
Rabies/hondsdolheid | Minimaal 2 weken voor vertrek |
Gele koorts | Minimaal 10 dagen voor vertrek (indien verplicht) |
Meningitis | Bij voorkeur 10 dagen voor vertrek voor een optimale bescherming |
Japanse encefalitis | Bij voorkeur 4-6 weken voor vertrek (2 vaccinaties) |
Hepatitis B | Bij voorkeur 4-6 weken voor vertrek (eerste 2 vaccinaties) Voor volledige serie: 7 maanden voor vertrek, 6 weken voor vertrek |
Teken encefalitis | Bij voorkeur 4-6 weken voor vertrek (2 vaccinaties) |
BMR | Bij voorkeur 4-6 weken voor vertrek |
Waterpokken | |
Pneumokokken | |
HIB | |
HPV |
Bijwerkingen bij vaccinaties
Vaccinaties beschermen je preventief tegen ernstige ziekten. Soms kunnen echter bijwerkingen optreden na een inenting. De aard en ernst van deze bijwerkingen verschillen per persoon en vaccin. In deze sectie lees je welke bijwerkingen het meest voorkomen, hoe ze ontstaan en wat je kunt doen om ze te verlichten.
Welke bijwerkingen komen het vaakst voor?
De meeste mensen ervaren slechts milde bijwerkingen na een vaccinatie. Dit zijn normale reacties van het lichaam op het vaccin en verdwijnen vaak na één of twee dagen. Veelvoorkomende klachten zijn:
- Gevoelige of pijnlijke plek op de injectielocatie
- Roodheid en lichte zwelling rond de injectieplaats
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Koorts of lichte rillingen
Deze bijwerkingen kunnen meestal worden verlicht met paracetamol of door rust te nemen.
Flauwvallen na vaccinatie
Sommige mensen, vooral jongeren, kunnen flauwvallen na een vaccinatie. Dit is een onschuldige reactie die vaak wordt veroorzaakt door spanning of angst. Onze artsen zijn goed getraind om hierop te anticiperen en snel te handelen als dit gebeurt.
Om flauwvallen te voorkomen, is het belangrijk om ontspannen te blijven en eventueel te gaan liggen tijdens of na de vaccinatie.
Ernstige bijwerkingen en allergische reacties (anafylaxie) bij een vaccinatie
In zeldzame gevallen kan een ernstige allergische reactie optreden, bekend als anafylaxie. Deze reactie komt meestal voor bij mensen die allergisch zijn voor bepaalde bestanddelen van het vaccin. De symptomen kunnen zich binnen enkele minuten tot 10 minuten na de injectie manifesteren.
Symptomen van anafylaxie:
- Zwelling van gezicht, lippen of keel
- Moeilijk ademen of piepende ademhaling
- Snelle hartslag
- Duizeligheid of bewustzijnsverlies
Onze kliniek is uitgerust om onmiddellijk in te grijpen bij dergelijke situaties. Mocht je onze kliniek al hebben verlaten en deze symptomen optreden, bel dan direct 112.
Hoe vaak komen ernstige bijwerkingen voor?
Ernstige bijwerkingen zoals anafylaxie komen uiterst zelden voor. Volgens het RIVM treedt een anafylactische reactie op bij ongeveer 1 op de 1 miljoen vaccinaties. Ondanks deze lage kans nemen we uitgebreide voorzorgsmaatregelen om risico’s te minimaliseren.
Wat te doen bij bijwerkingen na vaccinatie?
Afhankelijk van de ernst van de klachten kun je de volgende stappen ondernemen:
- Milde klachten
- Neem een pijnstiller zoals paracetamol.
- Koel de injectieplek met een koud kompres om zwelling en pijn te verminderen.
- Ernstige klachten
- Als symptomen zoals ademhalingsproblemen of hevige zwelling optreden, zoek onmiddellijk medische hulp.
- Bel 112 als de symptomen wijzen op een ernstige allergische reactie.
- Langdurige klachten
- Neem contact op met je huisarts als bijwerkingen langer dan twee dagen aanhouden of verergeren.
Met deze informatie kun je goed voorbereid en zonder zorgen een vaccinatie krijgen. Raadpleeg altijd een arts bij vragen of twijfel over mogelijke bijwerkingen.