Reizigersdiarree
Wat is reizigersdiarree?
Reizigersdiarree is plotselinge waterdunne ontlasting vaak in combinatie met buikkrampen, misselijkheid, soms overgeven en koorts. Meestal verdwijnt de diarree spontaan. Het grootste gevaar is uitdroging, met name voor risicogroepen. Ongeveer 10-40% van de reizigers die reizen naar hoog risicogebieden ontwikkelt reizigersdiarree tijdens de reis. Hieronder vallen reizen naar het Midden-Oosten, Zuid- en Zuidoost-Azië, Tropisch Afrika en Zuid-Amerika.
Hoe krijg ik reizigersdiarree?
De diarree ontstaat door inname van water of voedsel die besmet is met (sporen van) ontlasting. De veroorzakers van diarree verschillen per regio. De boosdoeners kunnen onder andere virussen (norovirus, rotavirus), bacteriën (Shigella, Campylobacter, ETEC, EAEC en salmonella) en parasieten (oa. Giardia Lamblia) zijn. Wanneer een diarree langer aanhoudt is een parasiet als oorzaak waarschijnlijker.
Welke klachten kan ik krijgen van reizigersdiarree?
Er kan officieel van reizigersdiarree worden gesproken bij 3 of meer lozingen van ongevormde of waterdunne ontlasting per 24 uur (WHO-definitie). Daarbij zijn vaak klachten van misselijkheid, braken, buikkrampen, koorts en soms bloedbijmenging in de ontlasting tijdens of na een reis.
Ernstige ziekte waarbij ook sprake is van bloedbijmenging, braken en koorts komt bij minder dan 10% van de gevallen voor.
Hoe kan ik reizigersdiarree behandelen?
Meestal verdwijnen de klachten binnen 4 tot 5 dagen. Meer dan de helft van de reizigers heeft na 2 dagen al geen klachten meer. Tijdens de klachten is het heel belangrijk om uitdroging te voorkomen.
Gezonde volwassenen kunnen in principe uitdroging tegengaan door het drinken van dranken in fles, gekookt water of heldere soep. Het verkrijgen van een heldere urine is een goede graadmeter of je voldoende vocht binnenkrijgt. In principe mag je gewoon eten als je daar trek in hebt.
Ouderen, kinderen en mensen met onderliggende aandoeningen kunnen ORS (Orale rehydratie solutie) gebruiken om uitdroging te voorkomen.
Loperamide is een goed werkzaam middel tegen diarree, echter je mag het bij koorts en bloedbijmenging niet gebruiken. Ook is het middel niet geschikt tijdens de zwangerschap en voor kinderen onder de 2 jaar.
Als je koorts hebt, of diarree is langer duurt dan 48 uur dan is het raadzaam om een arts te raadplegen
Hoe kan ik reizigersdiarree voorkomen?
Op dit moment is er geen vaccinatie beschikbaar om reizigersdiarree te voorkomen. Daarom adviseren we maatregelen om diarree zoveel mogelijk te voorkomen.
- Gebruik ongeopende afgesloten flessen water in plaats van kraanwater, ook om je tanden te poetsen.
- Kies voor dranken op basis van gekookt water zoals thee en koffie.
- Drink koude dranken uit flessen die je zelf hebt opengemaakt.
- Gebruik het liefst geen koude melkproducten zoals ijs, melk of yogurtdrank.
- Neem geen ijsblokjes.
- Eet uitsluitend vers gebakken (verhit) vlees of vis, vermijd rauwe groenten en salades.
- Was en schil jouw fruit zelf.
- Was regelmatig uw handen met zeep, zeker voordat je gaat eten en na toiletgang.
- Laat je handen drogen aan de lucht.
Wat zijn de adviezen bij kinderen, ouderen (>70 jaar) en zwangeren?
Deze genoemde groepen hebben een hoger risico op een ernstig beloop van de diarree met daarbij uitdroging. Als je tot een van deze groepen hoort is het belangrijk om laagdrempeliger een arts te raadplegen, namelijk bij:
- Meer dan 3x waterdunne ontlasting binnen 8 uur
- Diarree met koorts (>38.5) of bloedbijmenging
- Diarree met aanhoudend braken
- Diarree die langer dan 24 uur aanhoudt
Wat zijn de adviezen als ik diabetes mellitus heb of bloeddruk verlagende medicatie gebruik?
Als je tot deze groep behoort, dan is het belangrijk om laagdrempeliger een arts te raadplegen, namelijk bij:
- Meer dan 3x waterdunne ontlasting binnen 8 uur
- In overleg met een arts kan dan medicatie tijdelijk gestaakt of verlaagd worden.
In welke situatie krijg ik antibiotica mee voor zelfbehandeling van diarree?
Er is een toenemende resistentie van bacteriën tegen antibiotica, dit houdt in dat antibiotica niet meer goed werkzaam zijn tegen bacteriën. Het is belangrijk om terughoudend te zijn met gebruik van antibiotica tijdens de reis. Koop het dus ook niet op locatie. Meestal gaat reizigersdiarree vanzelf op korte termijn over en is het gebruik van antibiotica niet noodzakelijk, tenzij je tot een risicogroep behoort.
Soms wordt er antibiotica voorgeschreven om in vroeg stadium van de ziekte te kunnen behandelen en ernstige ongemakken te voorkomen.
In de volgende situaties zou het meenemen van antibiotica tijdens de reis voorgesteld kunnen worden door onze artsen:
- Reizigers die rolstoelafhankelijk zijn of een stoma hebben.
- Bij topsport of belangrijke zakelijke gesprekken.
- Reizigers die onder primitieve omstandigheden verblijven en geen arts kunnen raadplegen.
- Reizigers met diabetes waarvoor insuline noodzakelijk is
- Reizigers met een ernstige nierfunctiestoornis (GFR<30)
- Reizigers die digoxine of lithium gebruiken
- Reizigers met een afweerstoornis (bijvoorbeeld ook bij gebruik maagzuurremmers)
- LCR-protocol Reizigers diarree